Patent europejski
Patent europejski jest instrumentem prawnym umożliwiającym uzyskanie jednolitego prawa na wynalazek w wielu krajach europejskich. Jest to forma ochrony prawnej, która umożliwia Zgłaszającemu uzyskanie ekskluzywnych praw do swojego wynalazku na obszarze wybranych państw należących do Konwencji o Patencie Europejskim, co pozwala zapobiec nieuprawnionemu wykorzystaniu zastrzeżonego rozwiązania przez inne podmioty. Patent europejski nie jest jednolitym patentem na obszarze całej Unii Europejskiej, ale stanowi zbiór praw (wiązkę patentów) na terytorium określonych krajów, które zdecydowały się przystąpić do Konwencji.
Proces uzyskania patentu europejskiego rozpoczyna się od złożenia wniosku o udzielenie patentu europejskiego przed Europejskim Urzędem Patentowym (EPO) w jednym z trzech języków urzędowych: angielskim, francuskim lub niemieckim. Po złożeniu wniosku następuje proces badania formalnego i merytorycznego zgłoszenia, w trakcie którego EPO sprawdza, czy określone Konwencją wymogi zostały spełnione. Jeśli zgłoszenie zostanie ostatecznie zaakceptowane, EPO wydaje decyzję udzielającą patent europejski, który obowiązuje na terytorium krajów wybranych przez wnioskodawcę, tj. tam, gdzie dokonana zostanie walidacja (czyli uznanie ważności) patentu.
Patent europejski umożliwia ochronę wynalazku na obszarze wielu krajów, co znacznie ułatwia prowadzenie działalności międzynarodowej i obrót opatentowanymi rozwiązaniami. Posiadając patent europejski, Uprawniony ma ekskluzywne prawo do korzystania z wynalazku na obszarze krajów, w których patent został walidowany, oraz może skutecznie zabraniać innym podmiotom wykorzystywania opatentowanego rozwiązania bez jego zgody.
Warto zauważyć, że uzyskanie patentu europejskiego wiąże się z pewnymi kosztami, takimi jak opłaty za złożenie wniosku, opłaty za badanie, opłata za poszukiwanie czy opłata za wyznaczenie oraz opłat za utrzymanie zgłoszenia i później patentu w mocy. Procedura uzyskania patentu europejskiego może być skomplikowana i czasochłonna, stąd niezmiernie ważne jest powierzenie swojego postępowania w ręce doświadczonych europejskich rzeczników patentowych.
Patent europejski pozostaje ważnym narzędziem dla firm i instytucji badawczych, umożliwiającym skuteczną ochronę ich innowacji na obszarze Europy. Dzięki patentowi europejskiemu wynalazcy mogą chronić swoje prawa na rynkach europejskich, budować wartość swojej własności intelektualnej oraz promować innowacyjność i rozwój gospodarczy w regionie.
Patent jednolity a patent europejski
Patent jednolity i patent europejski to dwa różne instrumenty prawne służące do ochrony wynalazków na obszarze Unii Europejskiej i nie tylko, jednak różniące się istotnymi cechami i zakresem działania. Patent europejski istnieje od kilkudziesięciu lat i jest regulowany przez Europejską Konwencję Patentową, umożliwiającą uzyskanie prawa na wynalazek w wybranych krajach europejskich po walidowaniu tego patebtu na wybranych rynkach. Z kolei patent jednolity (ang. Unitary Patent), to nowy instrument prawny, który ma za zadanie ułatwić i usprawnić procedury związane z utrzymywaniem patentu w mocy, oraz zapewnić jednolite podejście do kwestii unieważnienia czy naruszenia na terytorium Unii Europejskiej.
Jedną z kluczowych różnic między patentem jednolitym a patentem europejskim jest zakres terytorialny. Patent europejski obowiązuje w krajach, które przystąpiły do Europejskiej Konwencji Patentowej – 39 państw członkowskich. Z kolei patent jednolity będzie obowiązywał docelowo na obszarze wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej (poza Hiszpanią, Polską i Chorwacją – aktualnie w 2024 roku). Obecnie w nowym systemie uczestniczy zaledwie 17 państw UE.
Procedura uzyskania patentu jednolitego jest oparta na procedurze udzielania patentów europejskich przez Europejski Urząd Patentowy (EPO). Po złożeniu wniosku o udzielenie patentu europejskiego, jego rozpatrzeniu oraz wydaniu decyzji udzielającej patent, stosownym wnioskiem wprowadza się patent w tryb jednolitej ochrony. Patent jednolity będzie obowiązywał na terenie wszystkich państw, które ratyfikowały stosowne porozumienia, co oznacza, że będzie mógł być egzekwowany w ramach jednego postępowania sądowego przed Jednolitym Sądem Patentowym.